Accurate testen echt betrouwbaar?

[RoelA]

3Blue1Brown heeft recentelijk een video gepost met daarin verhelderende wiskundige uitleg over hoe accurate medische testen niet altijd een voorspelbare uitslag geven. Hoop dat jullie zijn verhaal een beetje kunnen volgen, hij heeft altijd prachtige geanimeerde uitleg over wiskundige onderwerpen.

https://youtu.be/lG4VkPoG3ko

Als je er over nadenkt hoe slecht de lyme testen zijn qua sensitiviteit en specificiteit dan volgt daaruit dat er dus onbedoeld een hele hoop mensen met een verkeerde diagnose rondlopen. Dus ook een hoop mensen die te horen krijgen dat ze lyme hebben, maar het feitelijk niet hebben... Dat doet je toch denken...

De conclusie is in ieder geval dat je altijd goed moet nadenken over de impact van een testuitslag.

Recentelijk kreeg ik bijvoorbeeld een uitslag waaruit zou blijken dat ik nu ineens wel babesia en bartonella heb, terwijl alle voorgaande jaren inclusief microscopisch bloedonderzoek nooit iets op dat vlak kon aantonen. Wat is dus de waarde van een dergelijke positieve testuitslag? De kans is behoorlijk aanwezig dat het om een vals positief gaat in dit geval.

[Roxy]

@RoelA, dank voor de interessante informatie.

Als je er over nadenkt hoe slecht de lyme testen zijn qua sensitiviteit en specificiteit dan volgt daaruit dat er dus onbedoeld een hele hoop mensen met een verkeerde diagnose rondlopen. Dus ook een hoop mensen die te horen krijgen dat ze lyme hebben, maar het feitelijk niet hebben... Dat doet je toch denken...

De conclusie is in ieder geval dat je altijd goed moet nadenken over de impact van een testuitslag.

Het lijkt de laatste tijd steeds vaker voor te komen dat sommige mensen per se een diagnose (chronische) Lyme willen horen/krijgen. Er wordt bij sommige Ilads Lyme artsen veel getest en hertest dat de mensen erg veel geld kost. De vraag is hoe betrouwbaar bijvoorbeeld de positieve uitslagen van de 'Phelix Phage Borrelia test' en of van de 'Fish test' (Nederlands laboratorium) zijn en of de gestelde diagnoses met die testen juist zijn.
De 'Phelix Phage Borrelia test' scoort hoog op B. miyamotoi/Relapsing Fever (de test kan alléén testen op Borrelia sl en B. miyamotoi/Realpsing Fever) de 'Fish test' scoort hoog op andere coinfecties. Is de uitslag van de ene test negatief dan wordt de andere test gedaan die positieve uitslagen geeft. Er zijn echter geen validatie en verificatie gegevens & rappertages van de testen beschikbaar bij de laboratoria (geen ISO 15189 accreditatie). En opmerkelijk is dat veel mensen niet de specifieke klachten hebben die bij B. miyamotoi/Relapsing Fever voor komen.

Interessante uitspraken van Joseph J. Burrascano Jr - Making Rational Choices when Testing for Tick-Borne Diseases - Ilads 2020; Bron https://www.ilads.org/ilads-conference/ ... g-rational

Clinicians want guidance in choosing which tests to run and from which labs. This choice should be based upon results of objective validation and proficiency test results, and publications. Labs that do not provide this data should raise concerns.

Thanks to advancements in technology, testing quality has improved over the years. However, approach these new technologies cautiously if data on test accuracy is not provided.

[RoelA]

Ja ik ben me er nu ook meer bewust van dat een test zonder meetbaar aangetoonde sensitiviteit en specificiteit feitelijk helemaal niets zegt. Wat dat aangaat helpt een dergelijke wiskundige onderbouwing wel om het geheel in perspectief te zetten.

Mijn laatste babesia en bartonella test waren ook Fish testen van NL-Lab (new light analytics). Het is dat mijn lyme arts er op aandrong om deze testen te laten uitvoeren, anders was hij niet bereid om me verder te helpen met de lyme. Ik wilde zelf deze testen niet laten uitvoeren, want op basis van alle voorgaande onderzoeken en behandelingen was de kans op bartonella of babesia nog maar zeer klein in mijn geval. Maar ja, je noemt 1 symptoom als ademtekort en dan moet het natuurlijk wel om babesia gaan volgens de arts...

Maar wat heb ik dus aan een test waar ik een hoop geld voor moet betalen waarvan ik de waarde niet eens kan inschatten? Nou ja het doel was uiteindelijk bereikt, door de positieve uitslag was hij bereid me verder te helpen met de lyme. Maar de diagnose bartonella en babesia heb ik maar even naast me neer gelegd...

[Roxy]

@RoelA,
De Nederlandse 'Fish testen' die je noemt bedoel ik. In Nederlandse Lyme groepen wordt de test gepromoot net als dat de Lymevereniging de 'Phelix Phage Borrelia test' heeft gepromoot en gesubsidieerd met €20.000. Mensen krijgen enkel op basis van die test de diagnose gesteld en krijgen een experimentele behandeling voorgeschreven met zware medicaties. Ik vraag mij af hoe medisch verantwoord het een en ander is en waarom de Ilads artsen die met de testen werken van de LTT testen zijn afgestapt.

[RoelA]

Ja het is best een kwalijke zaak. Lyme artsen zouden hier het voortouw moeten nemen en selectief met de testen omgaan.

Maar het filmpje uit mijn eerste post gaf al aan dat de meeste artsen echt geen idee hebben hoe ze een testuitslag objectief moeten beoordelen op basis van testeigenschappen (sensitiviteit, specificiteit) en voor lymeartsen is dat helaas echt niet anders.

[Roxy]

@RoelA,
Er is de (chronische) Lyme patiënten in Nederland lange tijd verteld dat de LTT of de Elispot test de betere testen zouden zijn. Lymevereniging 2019 - de ene Elispot-test is de andere niet; Bron https://lymevereniging.nl/2019/11/11/de ... dere-niet/

De Lymevereniging heeft geconstateerd dat een grote groep patiënten met onbehandelde rode kringen/vlekken, neurologische ziekte of een reeks aan multisysteem klachten na een tekenbeet gemist wordt met de huidige lymetesten en wel gevangen wordt door een LTT of Elispot-test. Zoals het RIVM in de tekst via de link duidelijk maakt, kan een positieve Elispot-test net zoals bij de huidige lymetesten betekenen dat je de ziekte van Lyme hebt of dat je een doorgemaakte infectie hebt.

Patiënten met een positieve Elispot-test hebben daarom net zoveel recht op beoordeling van hun ziekte en eventuele behandeling als een patiënt die positief is met de huidige lymetesten. Momenteel worden patiënten met ernstige ziekte en een positieve Elispot-test weggestuurd en krijgen geen beoordeling van hun ziekte, laat staan een behandeling.

Recht
Meer aandacht is nodig voor de patiënten die gemist worden door de huidige lymetesten in alle ziekte-stadia met chronische ziekte als resultaat. Deze patiënten voelen zich niet gehoord en ernstig benadeeld. De Lymevereniging vindt het belangrijk dat deze patiënten recht wordt gedaan en dat er met urgentie betere testen ontwikkeld worden.

Ilads Lyme artsen - de ronde tafel voordrachten bij het Belgische parlement; Bron https://www.nelelijnen.be/index.php/123 ... april-2014 en Bron https://www.youtube.com/watch?v=ZGlejdfH31s over de LTT test.

Zijn de 'Phelix Phage Borrelia test' en de Nederlandse 'Fish testen' daadwerkelijk de doorbraken waar naar uit wordt gekeken? Persoonlijk ben ik er voorlopig nog niet van overtuigd geraakt.

Dat de (nieuwe) Lyme patiënten door het bos de bomen vaak niet meer kunnen zien is goed te begrijpen!
Het lijkt er regelmatig op dat de mensen als 'proefkonijnen' worden gebruikt en dat de ziekte (chronische) Lyme een goed 'verdienmodel' is voor sommige Ilads Lyme artsen. Het trieste is dat de mensen erg veel geld moeten betalen voor de testen, het hertesten (meerdere keren) en de verschillende behandelingen.
Er wordt door sommige Ilads Lyme artsen geschermd met 'nieuwe' testen en 'nieuwe' behandelingen en medicaties. De resultaten daarvan zijn vaak teleurstellend geen verbetering of herstel voor de patiënten.

Ik ben dan ook best benieuwd naar de resultaten van 'Validation of cellular tests for Lyme borreliosis (VICTORY) study'; Bron https://bmcinfectdis.biomedcentral.com/ ... 019-4323-6 en Bron https://www.expertisecentrumlyme.nl/onderzoek/victory

Laboratory measurements
Four cellular tests for LB will be performed: the Spirofind Revised (Oxford Immunotec), the QuantiFERON-LB (QIAGEN Sciences), the Lyme iSpot (Autoimmun Diagnostika / Genome Identication Diagnostics), and the Lymphocyte Transformation Test-Memory Lymphocyte Immunostimulation Assay (LTT-MELISA, InVitaLab). Details of the various cellular tests are provided in the Additional file 1. The B. burgdorferi s.l. C6 ELISA (Oxford Immunotec) is performed as serological test. All positive and indeterminate C6 ELISA results will be confirmed by IgM and IgG immunoblot (Mikrogen), according to guideline recommendations [35]. All samples are processed blinded, i.e. without any markings related to the identity of the participant, type of participant or time point.

Samen met de patiëntenvereniging hebben de onderzoekers verschillende cellulaire tests gekozen, zoals de Elispot en LTT, die worden meegenomen in het validatieonderzoek.

[Hans sr]

Even voorstellen:
In een grijs verleden(2002) heb ik neuroborreliose gehad. De diagnose werd o.a. gesteld op tekenbeet (geen EM) aangezichtszenuwverlamming en nekklachten. een behandeling met een antibioticum (intraveneus 2 weken) leidde tot volledig herstel binnen ong. 3 maanden.
Ik bezoek dit forum met een zekere regelmaat maar ben niet actief.

Het filmpje heeft een al te mathematische opzet en zal voor de doorsnee forumbezoeker niet direct verhelderend zijn. Maar belangrijk is het wel.
Wat er te zien is, staat uitvoerig beschreven staat in de eerste versie van de CBO richtlijn Lyme-Borreliose uit 2004, bijlage 1 pag. 101-106.
Deze door veel forumbezoekers verfoeide richtlijn is vermoedelijk niet door iedereen gelezen en zeker niet dit tekstgedeelte
Ik heb geprobeerd op hoofdpunten het interpreteren van testresultaten zoals daar beschreven is samen te vatten in concrete voorbeelden.
Allereerst gaat het om enkele definities.
De kwaliteit van een test wordt uitgedrukt in twee begrippen
1. De sensitiviteit (gevoeligheid) van een test is het percentage van de zieken dat positief reageert in de test.
2. De specificiteit van een test is het percentage van de niet-zieken dat negatief reageert in de test.
Twee andere begrippen die nodig zijn voor het beoordelen van testresultaten zijn
3. PPV (positive predictive value) is het percentage van het totaal aantal positief geteste personen dat de ziekte ook echt heeft.
4. NPV (negative predictive value) is het percentage van het totaal aantal negatief geteste personen dat de ziekte niet heeft
De testmethode moet voorafgaande aan toepassing onderworpen zijn aan onafhankelijke validatie. Op basis van ISO 15189 is door de NVKC (Ned. Ver. voor Klinische Chemie) hiervoor een gedetailleerde richtlijn vastgesteld. aan validatie moeten hoge eisen worden gesteld.

Om in het geval van een individuele patiënt moet de behandelend arts van te voren een inschatting maken of er daadwerkelijk sprake is van neuro-borreliose. (A-priori of voorafkans) Dit moet de arts doen op basis van de anamnese (klachten van de patiënt, teek opgemerkt enz.) en klinisch beeld (bijv. EM, aangezichtsverlamming, griepachtige verschijnselen, pijn in nek of ledematen etc.)

Als je deze uitgangspunten toepast op een voorbeeld gebaseerd op realistische aannames, gaat het als volgt.
Voorafgaande aan de diagnosestelling is het uitgangspunt voor elke willekeurige Nederlander een kans van 1% is , omdat ca. er in Nederland 170000 mensen met Lyme-borreliose zijn.
Verder is na validatie van de beschikbare test gebleken dat sensitiviteit en specificiteit ervan voor beide 90% is
De klachten van de patiënt A zijn niet bijzonder specifiek, wel grieperig gevoel, pijnklachten in nek en rug spierklachten en vermoeidheid. Wel in een gebied geweest waar veel teken voorkomen, maar geen EM of tekenbeet waargenomen.
De arts schat nu dat er een a-priori kans van bijv. 20% is. Dit betekent dus dat van bijv. 10000 patiënten met soortgelijke klachten er 2000 daadwerkelijk lyme-borreliose hebben.
De beschikbare test heeft een senstiviteit van 90%. Dit betekent 1800 patienten van de 2000 positief testen en 200 patienten negatief ( de vals-negatieven).
De beschikbare test heeft een specificiteit van 90%. Dit betekent dat 7200 (90% van 8000) negatief testen en 800 positief (vals positieven).

Het resultaat is dus dat van de 2600 (1800+ 800) positief geteste patiënten er 1800 lyme-borreliose hebben. Dit is 69%. ( [b]A-posterori of de achterafkans) [/b]
Met andere woorden: de kans dat de betrokken patiënt A met een positieve test lyme-borreliose heeft is 69%.
Met dezelfde berekening kun je laten zien dat de kans dat een patiënt met negatieve test toch de ziekte heeft slechts 10,8 % is.

Dit soort kansberekening is uiteraard lastig uit te voeren en te interpreteren in individuele gevallen, Het gaat immers om algemene conclusies, waarmee zorgvuldig moet worden omgegaan.
Voor patiënten met chronische klachten, zoals er onder de forumgebruikers velen zijn, heeft een en ander ook betekenis omdat zij ooit ook in een vroeg stadium van de ziekte zijn geweest en het misschien tot meer inzicht in de eigen situatie leidt.