23 maart 2017
Artsen UMCG ontdekken vleesallergie door tekenbeet http://www.dvhn.nl/groningen/Artsen-UMC ... 87793.html
Artsen UMCG ontdekken vleesallergie door tekenbeet
Tekenbeten blijken in zeldzame gevallen een vorm van voedselallergie te veroorzaken, allergie voor vlees. Het gaat om een zogeheten kruisallergie.
Artsen van het Universitair Medisch Centrum Groningen hebben daar een onderzoek over gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor de Geneeskunde.
Het werkt zo. Teken bijten vaak ook dieren in het bos, zoals reeën. De teek zuigt het bloed van de ree op maar krijgt ook een beetje alpha-gal binnen. Dat alpha-gal is een soort suikerverbinding die bij alle zoogdieren voorkomt, behalve bij mensen en apen. Als mensen normaal vlees eten van zulke zoogdieren herkent het lichaam het niet als een gevaarlijke stof.
Allergische reactie
Maar als een teek het alpha-gal in zijn speeksel of maag-darmkanaal heeft, kan het stofje – als een teek een mens bijt – bij de mens binnenkomen via de huid. Het menselijk lichaam ziet het alpha-gal dan als een gevaarlijke indringer, omdat dit soort stoffen niet via de huid binnen hoort te komen. Het afweersysteem maakt dan antistoffen aan. Zodra vervolgens vlees met alpha-gal het lichaam binnenkomt, ontstaat er een allergische reactie.
Het is nog een vrij onbekende vorm van allergie. Allergologe Hanneke Oude Elberink van het UMCG en haar mede-onderzoekers denken dat er wel vaker van dit soort allergieën voorkomen maar dat ze niet ontdekt worden. Ze adviseren artsen en het publiek er rekening mee te houden, bijvoorbeeld door tekenbeten te vermijden.
Bijzonder
Het bijzondere van deze vorm van allergie is dat de reactie meestal pas na minstens twee uur na het eten van rood vlees optreedt, en soms zelfs zes uur later. Dat maakt het ook lastig om de oorzaak van de allergische reactie te ontdekken. De allergie wordt na enkele maanden of jaren vanzelf minder, behalve als iemand opnieuw door een besmette teek gebeten wordt.
Niet alle soorten teken kunnen deze allergie veroorzaken. In Nederland alleen de zogeheten Ixodes ricinus-teek. Dat is dezelfde tekensoort die soms ook de ziekte van Lyme kan overbrengen.
Slachtoffer
Katja van der Wolde uit Groningen werd van de ene dag op de andere zwaar allergisch voor vlees. Een teek bleek de boosdoener. Ze had geen idee waar de aanval ineens vandaan kwam, maar hij was heftig, zegt de 69-jarige Katja van der Wolde-Buiks uit Groningen. ,,Het gebeurde gewoon hier thuis. Ik werd erg misselijk en benauwd dus dat werd 112. Ik hoorde dat de mensen van de ambulance dachten dat ze me moesten reanimeren. Ik was al dood, dachten ze.’’ Maar het was een anafylactische shock, zoals dat heet, een hevige aanval van allergie. In het ziekenhuis kwam ze weer bij.
Een tweede aanval volgde enige tijd later. Vlekken op haar huid, bulten overal, jeuk. ,,Zelfs bulten op mijn voeten waardoor ik niet meer kon staan.’’ Van der Wolde had vroeger wel eens last gehad van allergische klachten en wist dus wel wat er gebeurde. Ze had al een zogeheten epi-pen, een injectie met adrenaline, ze wist ook wel dat ze dan snel 112 moest bellen. Maar deze aanval was wel heel erg heftig. ,,Dat het zonder zo’n epi-pen wel eens helemaal fout kan aflopen, dat wist ik wel. Maar wat de oorzaak was? Geen idee. Tot een arts in het ziekenhuis vroeg of ik misschien rundvlees had gegeten. Ja, dat was zo... toen ben ik onderzocht en bleek dat ik allergisch was geworden voor vlees van zoogdieren.’’
Tekenbeet
Van der Wolde komt iedere zomer veel buiten, bij de caravan, en loopt dan ook regelmatig tekenbeten op. Dat bleek de oorzaak. ,,Hoe het precies werkt begrijp ik niet helemaal, maar allergologe Hanneke Oude Elberink heeft het me uitgelegd. Het vreemde is dat ik bij een aanval ook de plek voel waar ik toen door die teek gebeten ben.’’
Eerst leek het alleen om een allergie voor rundvlees te gaan. ,,Mijn eerste aanval kwam nadat ik een paar hamburgers bij een barbecue had gegeten. De tweede was na een stukje varkensworst waar wat rundvleesextract in zat.’’ Het is daarna getest in het ziekenhuis en ik blijk nu ook allergisch te zijn voor varkensvlees, alleen minder heftig.’’
Vegetarisch
Er is niets aan te doen, ze moet er mee leren leven. ,,Tegen wil en dank ben ik gedeeltelijk vegetariër en dat is best lastig want ik heb daar niet voor gekozen. Ik hoef heus niet elke dag een grote lap vlees hoor, maar het is wel lekker. Nu kan ik alleen kip of vis eten en moet steeds goed op etiketten in de supermarkt letten. Je kan niet zomaar meer hapjes mee-eten, op feestjes of zo. Droge worst, knakworst, snacken... Het beïnvloedt je leven behoorlijk.’’
Het lastigste vindt ze nog dat het niet zomaar weer overgaat. Eerst leken de reacties minder te worden in de loop der tijd. Maar nadat ze opnieuw door een teek gebeten was, werd het erger. ,,Ik ga er nu vanuit dat het bij mij levenslang aanhoudt. Op mijn leeftijd valt dat nog mee. Ik kan de rest van mijn leven geen vlees meer eten. Maar stel je voor dat je dit krijgt op je twintigste.’’
NGZ Nationale Zorggids 'Vleesallergie kan veroorzaakt worden door tekenbeet' https://www.nationalezorggids.nl/sectio ... ist_page=3