Rivm
4 februari 2025
Veehouderij en gezondheid omwonenden (VGO-III). Actualisatie epidemiologische studies 2014-2019. Onderzoek naar longontstekingen rond geitenhouderijen 2018-2024; Bron https://www.rivm.nl/publicaties/VGO-III en Publicatie; Bron https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2024-0167.pdf
NOS nieuws
4 februari 2025
Gezondheidsrisico omwonenden geitenhouderij weer aangetoond, kabinet blijft afwachten; Bron https://nos.nl/artikel/2554488-gezondhe ... -afwachten
..Weer is er een verband vastgesteld tussen longontstekingen en geitenhouderijen. Wie binnen 2 kilometer van een geitenboerderij woont heeft meer kans op de longaandoening en hoe dichterbij je woont, hoe groter de kans, concludeert het RIVM. Naar schatting overlijden hierdoor jaarlijks tientallen mensen. Het kabinet is het niet eens over eventuele extra maatregelen, maar heeft advies gevraagd aan de Gezondheidsraad.
De onderzoekers hebben berekend dat onder de ongeveer 1,5 miljoen mensen die binnen een straal van 2 km van geitenhouderijen wonen naar schatting 1200 tot 6600 extra longontstekingen per jaar voorkomen. Geschat wordt dat dit resulteert in ongeveer 100 tot 600 ziekenhuisopnamen en 20 tot 100 extra sterfgevallen per jaar.
Discussie tussen ministers
Ingewijden in de top van het kabinet vertellen dat de discussie over het onderzoek hoog is opgelopen tussen minister Agema van Volksgezondheid en Wiersma van Landbouw. Agema (PVV) zou wel degelijk maatregelen willen treffen om omwonenden te beschermen, maar Wiersma (BBB) wil daar niet aan. Zij wil eerst meer zekerheid, tot die tijd moeten geitenhouders worden ontzien.
De hoop bij anderen in het kabinet is dat de Tweede Kamer minister Wiersma aanzet om toch maatregelen te nemen. Komende donderdag staat er een debat met Agema en Wiersma op de planning over zoönosen en dierziekten.
Het kabinet vraagt naar aanleiding van het RIVM-onderzoek aan de Gezondheidsraad onder meer of uitgesloten kan worden of er andere oorzaken voor de longontstekingen te bedenken zijn. Ook wordt gevraagd of het verband nu "wetenschappelijk aanvaard" te noemen is. Pas na advies van de raad, dat "eind dit jaar" wordt verwacht, wil het kabinet zich "beraden op verdere stappen".
Eerdere onderzoeken
Dat er een verband is tussen longontstekingen en geitenhouderijen is al vaker vastgesteld. In 2021 concludeerde het RIVM bijvoorbeeld dat mensen die in landelijke gebieden wonen met veel veehouderijen een grotere kans (26-60 procent) hebben op een longontsteking dan mensen die in landelijke gebieden wonen met minder of geen veehouderijen in de buurt. Geitenhouderijen bleken daarbij een belangrijke boosdoener.
De GGD adviseerde destijds al om terughoudend te zijn met uitbreiding of vestiging van geitenhouderijen in de buurt van gevoelige bestemmingen, zoals woningen, kinderopvang en scholen. Het risico op longontstekingen is groter naarmate de afstand tot een geitenboerderij kleiner is, schreef de GGD.
In 2014 toonde RIVM-onderzoek ook al aan dat er dertig tot vijftig procent meer kans is op longontsteking in een straal van twee kilometer rondom een geitenhouderij. De afgelopen jaren hebben verschillende provincies al een stop op nieuwe geitenbedrijven en/of uitbreidingen ingesteld, schrijven Agema en Wiersma aan de Kamer.
Evenwel is het aantal geiten in Nederland de afgelopen decennia flink gestegen. Volgens een woordvoerder van het ministerie van Landbouw komt dat onder meer doordat de provincies Friesland, Groningen en Zeeland geen stop hebben. Ook is er in sommige provincies alleen een stop op nieuwe bedrijven; bestaande bedrijven kunnen wel uitbreiden.
Hoe dan ook kiest het kabinet er nu dus voor om voorlopig niets te doen...Bacteriën aangewezen als mogelijke boosdoener
Het onderzoek van de RIVM richtte zich ook op mogelijk verklaringen van het verband tussen geitenhouderijen en longontstekingen. De onderzoekers denken daarbij vooral in de richting van bacteriën.
In "de stallucht" van geitenhouderijen hebben ze meer dan 30 verschillende bacteriën gevonden die bij mensen longontsteking kunnen veroorzaken. En van deze 30 kwamen er 23 ook voor bij patiënten, omwonenden, geitenhouders en/of in de buitenlucht rondom geitenhouderijen. Maar het RIVM schrijft ook dat het "moeilijk te bewijzen" is dat de bacteriën uit de stallen "de directe oorzaak" zijn van de longontstekingen.
Schimmels en virussen kunnen ook tot longontstekingen leiden, maar blijken volgens de onderzoekers in dit geval geen logische veroorzakers van het verband.
Q-koorts
Het RIVM-onderzoek naar de longontstekingen staat los van Q-koorts, een infectieziekte die van schapen en geiten op mensen kan overgaan. "De bacterie Coxiella burnetii, de veroorzaker van Q-koorts, speelt hier geen rol", schrijven de onderzoekers.
In 2007 brak in Nederland een Q-koorts-epidemie uit. Drie jaar lang verspreidde de ziekte zich via besmette geiten-en schapenboerderijen. Tussen de 50.000 en de 100.000 mensen werden ziek, meer dan honderd mensen overleden.
Lees via deze link; Bron https://www.rivm.nl/publicaties/VGO-III het onderzoek..
Tweede Kamer
6 februari 2025
14:30 - 18:30 uur
Plenair debat: Zoönosen en dierziekten VERPLAATST naar 6 februari 2025; Bron https://www.tweedekamer.nl/debat_en_ver ... 2024A07968